OV-chipkaart

De OV-chipkaart is een elektronische betaalpas voor al het openbaar vervoer in Nederland. De kaart bevat een onzichtbare chip waarop gegevens kunnen worden opgeslagen.

Om te kunnen reizen dient de kaart vooraf te worden opgeladen met voldoende saldo en/of een geschikt reisproduct (bijvoorbeeld abonnement). Om de OV-chipkaart als geldig vervoerbewijs te kunnen gebruiken dient iedere reis geregistreerd te worden. Dit kan door de kaart bij het in- en uit- of overstappunt van de reis of een trajectdeel te presenteren bij een kaartlezer van de vervoerder. Op trein- en metrostations waarvan gedeeltes zijn afgesloten met poortjes wordt de OV-chipkaart ook als toegangspas gebruikt voor (tijdelijk) verblijf in dat gebied. Kinderen jonger dan 4 jaar reizen gratis en hebben geen OV-chipkaart nodig.

Door technische problemen, (maatschappelijke) onvrede over de operationalisering en exorbitant hoge prijsstijgingen in sommige gebieden, is de OV-chipkaart veelvuldig negatief in het nieuws.

Werking

Aan het begin van een reis moet altijd worden ingecheckt en aan het eind van de reis weer uitgecheckt. Ook bij overstappen is het in de meeste gevallen nodig, uit- en daarna weer in te checken.

In bus en tram kan in het voertuig in- en uitgecheckt worden bij de kaartlezers bij de in- of uitstapdeuren. Bij sneltram, metro of trein moet dit bij de ingang als hier poortjes staan en in andere gevallen via een paal op het perron. Daarnaast worden poortjes ingezet om zwartrijden tegen te gaan. De poortjes zijn vooralsnog geplaatst op metrostations en bij enkele tientallen NS-stations, voornamelijk in de Randstad. De NS-poortjes staan nog permanent open.

Wachttijd

Op een treinstation direct uitchecken na inchecken of omgekeerd kan om diverse redenen:

• als de eerste handeling een vergissing was (overigens kan men niet kosteloos elke verkeerde in- of uitcheck zo terugdraaien)
• bij een via-reis waarbij men gelijk verder reist
• om de termijn van een half uur opnieuw te laten beginnen waarbinnen de reis na inchecken moet aanvangen; deze reset kan tot een uur na het laatste inchecken

Dit kan bij NS direct, mits bij een andere kaartlezer; bij andere treinvervoerders moet men maximaal 3 minuten wachten. Als men bijvoorbeeld aan het eind van een spitsperiode per ongeluk een minuut te vroeg incheckt met een dalurenabonnement moet men uitchecken en weer inchecken, dus dan is er twee keer de genoemde wachttijd.

Kaartsoorten

Er zijn momenteel twee kaartsoorten die landelijk zijn te gebruiken, de anonieme- en de persoonlijke OV-chipkaart. De aanschafkosten van deze kaart bedragen eenmalig € 7,50 (bij de RET € 6,50). Iedere instantie, bijvoorbeeld provincie of busbedrijf, mag kaarten uitgeven met een eigen opdruk. De standaard anonieme kaart is blauw, de standaard persoonlijke kaart is geel. Bij de NS kan men bij aanschaf van een nieuw treinabonnement desgewenst een gratis OV-chipkaart krijgen. Met beide kaartsoorten kan men toegang verkrijgen tot een online transactieoverzicht op de website OV-chipkaart.nl en voor de NS transacties ook op NS.nl.

Anonieme OV-chipkaart

Deze kaart is niet persoonsgebonden, waardoor meerdere personen met de kaart kunnen reizen, maar niet tegelijkertijd. Een beperking is dat persoonsgebonden kortingen niet mogelijk zijn.

De kaart is te koop bij ticketautomaten op stations, in tabakszaken, bij balies van vervoerbedrijven en in supermarkten.

Persoonlijke OV-chipkaart

Deze kaart is voorzien van de naam, pasfoto en geboortedatum van de kaarthouder en hierdoor geschikt voor persoonsgebonden abonnementen en kortingen. De kaart is via internet te bestellen met een Nederlands, Belgisch, Duits of Luxemburgs woonadres en kan worden betaald met iDEAL. In België, Duitsland en Luxemburg ook met PayPal of creditcard. Elk van deze landen heeft toegang tot een nationaal klantenservicenummer.

Kinderen van 4 t/m 11 jaar krijgen automatisch aan de hand van de geboortedatum 34% korting op bus-, tram- en metroreizen en 40% korting op treinreizen. Dezelfde korting geldt ook voor studenten met OV (studentenreisproduct) buiten de vrij reizen periode. 65-plussers krijgen alleen automatisch aan de hand van de geboortedatum de 34% korting. 60-plussers kunnen bij de treinabonnementen Voordeelurenabonnement, Dal Voordeel en Altijd Voordeel wel tegen een gering bedrag zeven dagkaarten per jaar verkrijgen. Kinderen van 4 t/m 11 jaar kunnen, indien er een volwassene meegaat, nog voordeliger met de trein meereizen met een railrunner-kaartje.

Wegwerpkaart

In bepaalde regio's zijn ook kartonnen wegwerpkaarten verkrijgbaar. Deze kaart heeft een beperkte geldigheid (bijvoorbeeld ritkaartje) en wordt tot nu toe alleen gebruikt door het GVB in Amsterdam en de RET in Rotterdam.

Opladen

Om met de OV-chipkaart te kunnen reizen moet de kaart eerst opgeladen worden. Dit kan met saldo in euro's (maximaal toegestane saldo is 150 euro), met een abonnement, een dag-, traject- of ritkaart.

In principe kunnen er meerdere producten opgeladen worden, maar sommige producten kunnen conflicten met elkaar geven.

Saldo en producten bestellen kan via internet (bijvoorbeeld OV-chipkaart.nl of NS.nl). Het saldo of product staat dan echter nog niet op de kaart, dus moet men daarna nog naar een OV-chipkaartophaalpunt (automaat). Deze meeste ophaalpunten hebben ook een oplaadfunctie, waardoor men ook direct saldo en een beperkt aantal producten direct kan kopen en op de kaart zetten.

Betaalmethoden

Reizen op saldo

Op de anonieme- en persoonlijke OV-chipkaart kan saldo worden geladen waarmee reizen kunnen worden betaald. Het maximumsaldo is 150 euro. Saldo kan gekocht worden via de webwinkel op OV-chipkaart.nl en vervolgens opgeladen worden bij een ophaalautomaat. Bij de meeste ophaalautomaten kan ook direct saldo worden gekocht en opgeladen. Een persoonlijke OV-chipkaart kan ook gekoppeld worden aan een bankrekening, zodat saldo automatisch aangevuld wordt. Het saldo wordt aangevuld zodra het saldo bij het inchecken (met aftrek van het instaptarief) onder de 5 euro komt.

Reizen op saldo kan ook aangevuld worden met een reisproduct (lees: abonnement) dat (op bepaalde uren of in bepaalde periodes) een kortingpercentage geeft.

Reizen op rekening

Bij deze betaalmethode, die nog in ontwikkeling is, vinden er 'virtuele' geldtransacties plaats, die in rekening worden gebracht bij een derde partij, bijvoorbeeld een werkgever.

De derde partij kan ook de NS zijn die in een zakelijk contract met bedrijven heeft waarbij alle OV-kosten van de personeelsleden worden afgerekend (NS Business Card).

Deze methodiek maakt het verder mogelijk dat meerdere vervoerders abonnementen aanbieden met onbeperkt reizen (bijvoorbeeld dagkaarten), waarbij elke vervoerder virtueel zijn deel van de reiskosten declareert aan de hand van de OV-chiptransacties. De opbrengsten van de abonnementen kunnen dan naar ratio van gebruik verdeeld worden.

Tarieven

Instaptarief

Bij het inchecken wordt een borg, het zogenaamde instaptarief, afgeschreven. Het is niet noodzakelijk dat dit hele bedrag op de kaart staat. Bij een lager saldo kan ook ingecheckt worden zolang het saldo, minus instaptarief, niet onder de -4 euro komt. Bij het uitchecken wordt dit bedrag, minus de reiskosten, teruggestort op de kaart.

De afgeschreven borg kan per vervoerder of vervoermiddel verschillen en hangt af van de lengte van een verbinding (bij de trein is het tarief hoger omdat vaak een langere afstand wordt afgelegd dan met een bus), het soort OV-chipkaart (persoonlijk of anoniem) of van de reisproducten die erop staan. Het instaptarief voor de trein hangt niet af van de klasse.

Overzicht van de instaptarieven:

Anonieme OV-chipkaart

• 4 euro: bus, metro, tram en waterbus.
• 10 euro: treinen van Arriva.
• 20 euro: treinen van NS, Breng, Connexxion, Syntus en Veolia

Persoonlijke OV-chipkaart

• 0 euro: alle vervoerders indien men vrij kan reizen (product dat 100% korting geeft), mits die geldig is bij de vervoerder waar is ingecheckt.
• 1,50 euro: bus, metro, tram en waterbus voor visueel beperkten met het Sentire reisproduct.
• 4 euro: bus, metro, tram en waterbus.
• 6 euro: treinen van Arriva met het Arriva Dalkortingproduct
• 10 euro: treinen van Arriva, Syntus en Veolia. Bij de NS alleen met geldig kortingproduct.
• 20 euro: treinen van NS en Connexxion

Basistarief

Het basistarief, dat ook wel vaste voet of opstaptarief genoemd, is een bedrag waarmee de reissom wordt begonnen. Dit tarief geldt alleen op de verbindingen waar ook een kilometertarief geldt en dus niet waar tariefeenheden gelden (NS-tarief).

Basistarief	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013
Normaal	€ 0,67	€ 0,70	€ 0,70	€ 0,75	€ 0,78	€ 0,79	€ 0,83	€ 0,86
Reductie 34%	€ 0,44	€ 0,46	€ 0,46	€ 0,50	€ 0,52	€ 0,52	€ 0,55	€ 0,57

Overstaptarief

Bij een overstap binnen 35 minuten na het uitchecken wordt het basistarief in bepaalde gevallen niet nogmaals berekend. Dit geldt voor een overstap van bus, tram of metro naar bus, tram of metro en een overstap van trein op trein. Voor de reizigers met een studentenreisproduct en overstappende reizigers van Arriva naar NS op de stations Leeuwarden, Groningen, Groningen Europapark en Zwolle is dat nog niet het geval. Voor deze trajecten is dit in april 2013 opgelost.

Overigens is uit- en weer inchecken bij een overstap van trein op trein of van metro op metro van dezelfde vervoerder niet nodig.

Kilometertarieven bus, tram en metro

De reissom wordt voor bus, tram en metro berekend uit een vast basistarief plus een bedrag voor de afgelegde afstand, deze wordt berekend per kilometer. Er wordt dus geen gebruik meer gemaakt van zones.

De kilometerprijs kan per regio, concessie, vervoerder of soort lijn verschillen en varieert in 2013 van € 0,098 tot € 0,302. Sommige regio's hanteren een vast kilometertarief per rit, zoals de stadsdienst Lelystad en de Parkshuttle in Rotterdam.

In 2013 zijn de OV-chipkaart tarieven voor reizen op saldo per bus, tram en metro met gemiddeld 3,83% verhoogd. In bepaalde regio's is het tarief forser gestegen.

In onderstaande tabel staan de tarieven ingedeeld per provincie per concessie ingedeeld. De bedragen zijn vol tarief. Heeft men recht op leeftijdskorting of heeft men een reisproduct opgeladen dan krijgt men korting op zowel het basis- als het kilomertarief. Ter vergelijking staan ook de tarieven van 2011 en 2012 vermeld.

Het tarief geldt alleen op de lijnen die onder de genoemde concessie(s) valt/vallen. Sommige concessies hebben uitlopers naar andere provincies en kan het tarief op die lijn(en) afwijken, bijvoorbeeld enkele buslijnen van de concessie GD die uitlopen in de provincie Friesland. Soms is dat te zien aan de vervoersmaatschappij of kleur van het materieel.

		Tariefjaar (€)
Concessie(s)	Verbinding(en)	2011	2012	2013	Opmerking
Groningen
GD	Stads- en streekbussen, incl. Qliner	0,126	0,132	0,151
	Nachtbus	0,190	0,264	0,302
Kleinschalig OV Groningen-Drenthe HOV Groningen-Drenthe	Alle bussen, m.u.v. buurtbus	0,126	0,132	0,151
Drenthe
GD Kleinschalig OV Groningen-Drenthe HOV Groningen-Drenthe	Alle bussen, incl. Qliner. Behalve buurtbus	0,126	0,132	0,151
Friesland
Noord- en Zuidwest-Friesland en Schiermonnikoog	Streekbussen	0,118	0,124	0,129
	Stadsdienst Leeuwarden	0,088	0,094	0,098
	Qliner 315, 325 en 335	0,149	0,156	0,162
	Qliner 350, 351 (Friese deel)	0,141	0,149	0,155
	Qliner 350, 351 (Noord-Hollandse deel)	0,141	0,115	0,129
	Schiermonnikoog	-	-	-	geen OV-chipkaart
Zuidoost-Friesland	Alle bussen	0,118	0,124	0,129
Ameland Terschelling Vlieland	-	-	-	-	geen OV-chipkaart
Overijssel
Midden Overijssel IJsselmond Twente Zutphen-Hengelo-Oldenzaal	Alle bussen	0,126	0,132	0,137
Flevoland
IJsselmond	Alle bussen	0,126	0,132	0,137
Stadsvervoer Lelystad	Alle bussen	32,0 36,0	38,0	?	Prijs per rit excl. basistarief. De €0,32 gold tot 04-09-2011
Qliner 345 Emmeloord-Lelystad	HOV-lijn	0,149	0,156	0,162
Stads- en streekvervoer Almere	Alle bussen	0,126	0,113	?	In 2011 gold op de stadslijnen een tarief van € 0,104
Gelderland
Achterhoek-Rivierenland Veluwe	Alle bussen	0,126	0,132	0,137
Arnhem Nijmegen	Alle bussen	0,111	0,116	0,125
Grensoverschrijdende buslijn 57, 58	Duitse gedeelte	0,200	0,200	0,200	In Nederland geldt het kilometertarief van Arnhem Nijmegen
Utrecht
Provincie Utrecht bus Stadsvervoer Utrecht Sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein Regiovervoer Utrecht Spitsvervoer Utrecht	Alle bussen en de sneltram	0,120	0,110	0,125
Noord-Holland
Stadsvervoer Amsterdam	Alle bussen, trams en metro's	0,105	0,142	0,145
Amstelland-Meerlanden Gooi- en Vechtstreek Haarlem-IJmond Noord-Holland Noord Waterland Zaanstreek	Alle bussen, incl. R-net en Schiphol Sternet.	0,105	0,126	0,134	Qliners 350 en 351 rijden in opdracht van Friesland.
Zuid-Holland
DAV-gebied	Alle streeklijnen	0,119	0,125	0,130
	Stadsdienst Dordrecht	0,137	0,144	0,150
	Qliner	0,154	0,162	0,173
Hoekse Waard-Goeree-Overflakkee	Alle streeklijnen	0,119	0,125	0,130
	Qliner 396	0,154	0,162	0,173
Zuid-Holland Noord (ZHN)	Alle streeklijnen	0,119	0,125	0,130
	Qliner (eerder Interliner)	0,154	0,162 0,165	0,173	Het tarief van 0,165 gold vanaf 9-12-2012.
Stadsbus Den Haag Haaglanden stad	Alle bussen en trams	0,114	0,139	0,144	In 2012 was het tot 1 juli €0,12
Haaglanden streek	Streekbussen binnen Den Haag	0,114	0,139	0,144	In 2012 was het tot 1 juli €0,12
	Streekbussen buiten Den Haag	0,114	0,162	0,168	In 2012 was het tot 1 juli €0,12
RandstadRail Den Haag-Zoetermeer	Laan van NOI - Loosduinen Laan van NOI - Den Haag De Uithof	0,114	0,139	0,144	In 2012 was het tot 1 juli €0,12
	Laan van NOI <> Zoetermeer Centrum-West en Laan van NOI < > Zoetermeer Javalaan	0,114	0,162	0,168	In 2012 was het tot 1 juli €0,12
Bus Rotterdam Rail Rotterdam RandstadRail Den Haag-Rotterdam Voorne-Putten & Rozenburg	Alle bussen en trams	0,121	0,127	0,132
Parkshuttle Rivium	People mover	0,50	0,50	0,50	Prijs per rit excl. basistarief. Tot 10 december 2011 gratis.
Noord-Brabant
Meierij Midden-Brabant Oost-Brabant West-Brabant Regio Eindhoven	Alle lijnen incl. Brabantliner	0,126	0,132	0,137
Zeeland
Noord-Zeeland	Streek- en scholierenlijnen	0,120	0,120	0,124
	Interliner 395	0,120	0,120	0,134
Midden-Zeeland	Streek- en scholierenlijnen	0,120	0,120	0,124
Midden-Zeeland Zeeuws-Vlaanderen	Streek- en scholierenlijnen	0,116	0,120	0,124
Limburg
Noord- en Midden-Limburg	Alle lijnen	0,132	0,132	0,144
Zuid-Limburg	Alle lijnen	0,149	0,149	0,162

(Kilometer)tarieven trein

Voor de trein worden twee tarievensystemen gehanteerd. De eerste is op basis van tariefeenheden en wordt gebruikt door de Nederlandse Spoorwegen en door Arriva op de Noordelijke Nevenlijnen. Dit systeem wordt ook gebruikt bij het papieren treinkaartje. De tweede is het basis- en kilometertariefsysteem dat ook voor het stads- en streekvervoer wordt gebruikt.

	Tariefjaar (€)
Concessie(s)	2011	2012	2013	Opmerking
Hoofdrailnet	Tariefeenheden
Gouda-Alphen aan den Rijn	Tariefeenheden
Zwolle-Kampen	Tariefeenheden
Noordelijke treindiensten	Tariefeenheden
MerwedeLingelijn	0,156	0,164	0,170
Zutphen-Hengelo-Oldenzaal	0,160	0,164	0,179
Almelo - Mariënberg	0,160	0,164	0,179
Emmerlijn	Tariefeenheden		0,150
Arriva Achterhoek-Rivierenland: 30800: Zutphen - Winterswijk 30900: Arnhem - Winterswijk 31100: Tiel - Arnhem 17800: Zutphen - Apeldoorn	0,160	0,164	0,177
Valleilijn Ede/Wageningen-Barneveld-Amersfoort			0,143	Op de Valleilijn geldt in 2013 een minimumtarief van €1,34 voor de eerste acht km. Daarna geldt het genoemde kilometertarief; dit extra bedrag wordt afgerond op een veelvoud van € 0,10.
Maaslijn	0,184	0,184	0,200
Heuvellandlijn	0,199	0,199	0,216

Tarieven veerboot

• Fast Flying Ferry IJmuiden-Amsterdam = €5,30 per rit (2013)
• Waterbus Rotterdam-Drechtsteden = 0,189 (kilometertarief 2012)
• Fast Ferry Vlissingen-Breskens = € 2,49 per rit (€ 3,37 met brommer of fiets)

Invoering van de OV-chipkaart

Begin 2005 is in de regio Rotterdam de OV-chipkaart ingevoerd. Vanaf april dat jaar kon er in de Connexxion-bussen in de Hoeksche Waard, op Voorne-Putten en binnen Ridderkerk en Barendrecht, binnen de gehele metronetwerk van Rotterdam en op de Hoekse Lijn van de NS met de OV-chipkaart gereisd worden . De bedoeling was dat er in september van dat jaar een go/no go besluit met betrekking tot landelijke invoering zou worden gemaakt, maar dat peilmoment is vele malen verlegd. Pas in juni 2007 is het mogelijk geworden om met de OV-chipkaarten in de trams van de RET te reizen , voor de bussen is dat 17 juli 2007 geworden . Merk op dat in beide artikelen wordt gesproken over 1 oktober 2007 als datum waarop alleen de OV-chipkaart nog geldig zou moeten zijn.

Rotterdam (29 januari 2009)

Onder andere door middel van reclameposters werden reizigers attent gemaakt op de invoering van de OV-chipkaart.

In Rotterdam is het sinds donderdag 29 januari 2009 niet meer mogelijk om met de strippenkaart in de metro te reizen . In de maanden voorafgaand aan de definitieve invoering van de OV-chipkaart werden reizigers geïnformeerd via posters, advertenties en omroepen op de stations. Op de eerste dag waarop de strippenkaart niet meer kon worden gebruikt, waren er geen noemenswaardige problemen. Zie voor berichtgeving onder andere

• OV-chipkaart doorstaat eerste echte test (AD.nl),
• Invoering ov-chipkaart soepel verlopen (video NOS),
• OV-chipkaart in metro Rotterdam (video RTL Nieuws).

Om de operatie soepel te laten verlopen heeft de RET extra personeel ingezet. Het grootste kritiekpunt tijdens deze invoering was het opgelegde extra gebruik van compensatiekaarten om dubbele basistarieven te kunnen terugvragen.

Amsterdam (27 augustus 2009)

Na de uitfasering van de strippenkaart in de Rotterdamse metro volgde in augustus de Amsterdamse metro. Het GVB voerde de weken voordat de strippenkaart werd afgeschaft een uitgebreide campagne in kranten en op lokale tv-zenders. Verder werden alle voertuigen voorzien van informatie, reden er reclamevoertuigen rond en waren stations volledig behangen met posters voor de OV-chipkaart. Daarnaast had het GVB de chipkaarten extra goedkoop gemaakt om zoveel mogelijk mensen te laten overstappen. In de weken rondom 27 augustus heeft het GVB bijna 600 man extra personeel en monteurs ingezet. Net zoals in Rotterdam ontstonden er vooral bij de verkooppunten van het vervoersbedrijf en bij de automaten lange rijen. De invoering verliep verder soepel.

Nederlandse Spoorwegen

Sinds 1 oktober 2009 is het mogelijk bij NS op saldo te reizen met een anonieme OV-chipkaart. Vanaf december 2009 werd dit ook mogelijk met een voordeelurenabonnement op een persoonlijke OV-chipkaart.

Om hier gebruik van te kunnen maken moet reizen op saldo eerst geactiveerd worden, waarbij gekozen moet worden tussen 1e of 2e klas (dit kan later nog veranderd worden). NS kent geen basis- en kilometertarief: de ritprijs is net als voor gewone treinkaartjes afhankelijk van het aantal gereisde tariefeenheden.

Bij reizen op saldo zijn ook alleen enkele reizen mogelijk, maar de prijs voor twee enkele reizen is gelijk aan een papieren retour.

Overige regio's

Introductie	Concesssie(s)	Vervoerder
07-04-2005	Voorne-Putten & Rozenburg	Connexxion
01-09-2008	Amstelland-Meerlanden incl. Zuidtangent Haarlem-IJmond	Connexxion
25-04-2009	Zaanstreek	Connexxion
14-05-2009	Haaglanden streek Duin- en Bollenstreek/Leiden Rijnstreek/Midden-Holland	Connexxion
16-06-2009	Noord-Holland Noord	Connexxion
01-07-2009	Stadsregio Arnhem Nijmegen	Connexxion, Novio
11-08-2009	Hele provincie Utrecht excl. sneltram	Connexxion, GVU
11-08-2009	Gooi- en Vechtstreek	Connexxion
24-08-2009	stads- en streekvervoer Almere	Connexxion
14-09-2009	Noord- en Zuidwest-Friesland	Connexxion
01-11-2009	Twente	Connexxion
01-11-2009	Noordoost Overijssel en Zwolle	Connexxion
01-11-2009	Salland	Connexxion
01-11-2009	IJsselmond	Connexxion
01-11-2009	Stadsdienst Lelystad	Connexxion
01-11-2009	Haaglanden stad (m.u.v. RandstadRail)	HTM
01-11-2009	Veluwe	Veolia Transport
01-12-2009	Eindhoven/De Kempen	Hermes
13-12-2009	Hoekse Waard - Goeree-Overflakkee	Arriva
13-12-2009	DAV-gebied (m.u.v. MerwedeLingelijn)	Arriva
15-12-2009	Utrechtse sneltram	Connexxion
01-01-2010	Concessie Zuidoost-Friesland	Qbuzz
01-01-2010	Concessie Zeeuws-Vlaanderen	Veolia Transport
01-02-2010	Noord-Zeeland Midden-Zeeland	Connexxion
01-02-2010	RandstadRail Zuid-Holland	HTM
01-02-2010	Achterhoek	Syntus
01-02-2010	Rivierenland	Arriva
11-02-2010	Rotterdam streekvervoer	Qbuzz
01-07-2010	Midden-Brabant West-Brabant	Veolia Transport
01-07-2010	Oost-Brabant	Arriva
20-08-2010	Noord- en Midden Limburg Zuid-Limburg	Veolia Transport
10-10-2010	Maaslijn (Nijmegen-Roermond), Heuvellandlijn (Maastricht-Kerkrade).	Veolia Transport
21-01-2011	Noordelijke Nevenlijnen	Arriva
16-03-2011	Groningen/Drenthe	Qbuzz, Arriva Touring
12-05-2011	Arnhem–Tiel, Arnhem–Winterswijk, Zutphen–Winterswijk, Zutphen–Oldenzaal	Syntus
01-09-2011	Valleilijn	Connexxion
15-09-2011	MerwedeLingelijn	Arriva
18-06-2012	Kleinschalig OV Groningen/Drenthe

OV-chipkaart voor studenten

OV-studentenchipkaart.

Rotterdam kent een groot aantal studenten. Het ligt voor de hand hen te betrekken bij de invoering OV-chipkaart. In maart 2007 heeft een groep studenten die wonen of studeren in Rotterdam een zogenoemde Preview Card toegezonden gekregen, waarmee de poortjes op de metrostations geopend konden worden .

Op 29 januari 2009, de dag dat de OV-chipkaart de enige reismogelijkheid in de metro van Rotterdam werd, hadden naar verluidt enkele tienduizenden studenten nog geen OV-chipkaart . Dit heeft de RET opgelost door een tijdelijke studentenkaart uit te geven via de verkooppunten, servicekarren en noodkassa's. De tijdelijke kaarten zijn in de zomer van 2009 alleen nog te gebruiken als anonieme kaarten, het studentenproduct is verlopen.

Het GVB ging vanaf 27 augustus 2009, toen de OV-chipkaart in de Amsterdamse metro verplicht werd, ook tijdelijke chipkaarten verstrekken voor studenten zonder chipkaart.

Aanvankelijk zouden studenten vanaf 1 januari 2010 uitsluitend met de Studenten OV-chipkaart kunnen reizen . Studenten dienden daarvoor zélf hun week- of weekendreisproduct op hun OV-chipkaart te zetten. Dit kon vanaf 16 december 2009 bij een van de ophaalpunten . Vanaf 1 december 2009 kwamen er 320 extra ophaalpunten verspreid over geheel Nederland beschikbaar.

De overstap naar de Studenten OV-chipkaart verliep niet zonder problemen: begin januari 2010 hadden veel studenten nog geen reisproduct voor 2010 en nog niet overal is de OV-chipkaart al te gebruiken. Bij oplaadautomaten stonden lange rijen, anderen hadden nog geen kaart ontvangen . Om deze reden is besloten om tot 16 maart 2010 ook de tijdelijke en papieren kaart uit 2009 te accepteren als geldig vervoerbewijs. Na die datum is alleen de OV-chipkaart met opgeladen studentenreisproduct geldig .

Vanaf 10 januari 2011 is het ook voor studenten mogelijk om te reizen op saldo. De gebruikelijke kortingstarieven gelden dan ook.

In juli 2011 is de aparte Studenten OV-chipkaart vervangen door het Studentenreisproduct, die op een persoonlijke OV-chipkaart geladen kan worden. Het wordt echter aanbevolen geen andere (daluren)kortingproducten op te laden, omdat die een conflict kunnen geven in combinatie met het studentenreisproduct.

Afschaffing oude vervoerbewijzen

De OV-chipkaart is de vervanger van vele papieren vervoerbewijzen. De strippenkaart is per 3 november 2011 helemaal afgeschaft, zie afschaffing strippenkaart.

Het sterabonnement is per 1 januari 2013 vervangen door verschillende regionale abonnementen. Enkele abonnementen werken nog op precies dezelfde manier (met zones) als het sterabonnement, maar andere werken met een tarief per kilometer en een bepaald kortingspercentage.

Het papieren treinkaartje zal afgeschaft worden als de problemen met het dubbele opstaptarief verleden tijd zijn. Dit zal volgens de planning in het najaar van 2013 gebeuren.

En deel van de oude treinabonnementen kan als reisproduct op de OV-chipkaart geladen worden. Omdat niet alle treinabonnementen goed werken op de OV-chipkaart heeft de NS een zestal nieuwe abonnementen geïntroduceerd: namelijk Weekend Vrij, Dal Vrij, Dal Voordeel, Altijd Voordeel, Kids Vrij en Altijd Vrij.

In de meeste bussen zullen (voorlopig) nog wel papieren vervoerbewijzen te koop blijven voor incidentele reizigers, zoals gemaks-, daluren- en dagkaarten.

Beveiliging OV-chipkaart

In 2007 vonden onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam fouten aan in de wegwerpvariant van de OV-chipkaart. Uit dit onderzoek bleek dat het onder andere mogelijk was om meerdere keren uit te checken en dat er gratis gereisd kon worden door één pas telkens te manipuleren.

Ongeveer een halfjaar later, eind 2007, kwam de OV-chipkaart veelvuldig negatief in het nieuws vanwege het feit dat de kaart niet goed beveiligd zou zijn. Duitse beveiligingsexperts hadden het algoritme van de Mifare Classic (waar de OV-chipkaart op gebaseerd is) achterhaald en troffen hierin fouten aan. Deze variant chip wordt gebruikt voor de anonieme en persoonlijke chipkaarten, waar ook abonnementen en saldo op geladen kunnen worden.

De kern van de in gevonden problemen met de Mifare Classic lag in het gebruikte encryptiealgoritme dat ernstige fouten bevatte. Hierdoor kan een chipkaart met relatief weinig middelen en in korte tijd gemanipuleerd of gekloond worden. Fraudeurs kunnen bijvoorbeeld zo de chipkaart van een reiziger met een jaarabonnement klonen en zo gratis kunnen reizen.

TLS reageerde in eerste instantie afwijzend op de stelling dat er gratis gereisd zou kunnen worden met de OV-chipkaart. Enkele weken bleek echter dat dat wel mogelijk was: verslaggevers van RTV Rijnmond konden dagenlang reizen met een gemanipuleerde kaart.

Zie ook

• OV-chipkaart.nl
• Studenten Reisbewijs (OV-chipkaart voor studenten)

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties: